Tja, als wij naar de advertenties kijken van Lego, krijgen we ook de neiging dit concept stiekem na te maken. Maar dat doen we natuurlijk niet. En dat had Banbao ook beter niet kunnen doen. Want Lego heeft in de rechtszaak tegen Banbao mooie successen behaald.
Lego had met haar octrooien een bijna monopoliepositie verworven op de markt van speelgoed bouwsteentjes. Nu die octrooien zijn verlopen, zien concurrenten hun kans. Dit keer ging de concurrent Banbao uit Venlo te ver. Basisbouwsteentjes, poppetjes, andere bouwelementen én verpakkingen vertoonden grote gelijkenis met die van Lego. Lego heeft Banbao daarom gedagvaard en Banbao maakt volgens de rechter – kort gezegd – inbreuk op de rechten van Lego (slaafse nabootsing, auteursrechtinbreuk, modelrechtinbreuk). De Hoge Raad erkend dat de blokjes van Lego in beginsel mogen worden nagemaakt, omdat er bij het publiek een behoefte bestaat aan compatibiliteit en uitwisselbaarheid met Lego. Deze standaardisatiebehoefte maakt echter nog niet dat iedere namaak geoorloofd is. De nabootser moet doen wat rederlijkerwijs mogelijk is om verwarring te voorkomen.
De basisbouwstenenBanbao heeft zich beroepen op een (heel klein) verschil in de maatvoering, gebruik van ander materiaal, en de aanwezigheid van een deukje in één van de noppen van één van de bouwsteentjes. De rechter oordeelde dat daarmee onvoldoende gedaan is om verwarring te voorkomen. Dergelijke kleine verschillen worden door het publiek niet opgemerkt, omdat de koper in het algemeen weinig oplettend is en de producten niet naast elkaar ziet. Het ontbreken van een naam op de steentjes van Banbao lijkt daarmee doorslaggevend te zijn.
De poppetjes
Banbao stelt dat de vorm van de poppetjes technisch bepaald is, omdat de onderdelen uitwisselbaar moeten zijn met andere onderdelen en de poppetjes moeten kunnen staan en zitten. Dat argument wordt verworpen, omdat er desondanks nog voldoende ruimte is voor creatieve inbreng van de maker. Dus zijn de poppetjes auteursrechtelijk beschermd. Banbao heeft in de vormgevingsruimte onvoldoende afstand genomen van de poppetjes van Lego. Conclusie: Banbao maakt inbreuk op de auteursrechten van Lego.
Overige elementen
Banbao had voor de overige bouwelementen (bouwhelm, vlaggetje, wiel, e.d.) als verweer aangevoerd dat Lego geen eigen gezicht had gegeven aan deze elementen, omdat ze banale en aan de werkelijkheid ontleende vormen had gebruikt. De rechter stelt dat Lego's elementen zich wel degelijk onderscheiden van overige in de handel vergelijkbare elementen. Omdat Banbao met de vormgeving onvoldoende afstand heeft genomen (slaafs heeft gekopieerd) van de vormgeving van Lego is er sprakevan ongeoorloofde nabootsingen.
Ten aanzien van een politiepet, integraalhelm en tuinhek neemt de rechter aan dat Lego daar inderdaad niet is afgeweken van hetgeen qua vormgeving gebruikelijk is. Nabootsing is dan wel geoorloofd.
De verpakkingen
Ondanks wel aanwezige verschillen oordeelde de rechter dat de kenmerkende auteursrechtelijk beschermde trekken van de Legoverpakkingen door Banbao waren overgenomen. Banbao moet dan ook binnen twee weken met de verkoop en het aanbieden van de ongeoorloofde namaakproducten stoppen en de producten bij de wederverkopers terughalen.
Bron: Dirkzwager advocaten & notarissen
